نقشه ساخت کلبه سوئیسی
نقشه کلبه چوبی
مسلما جهت اجرای کلبه سوئیسی همانند دیگر سازه ها به یک پلان از موقعیت و یک نقشه از سازه نیاز میباشد. در طراحی کلبه های چوبی اصولا ابتدا پلان اولیه تهیه و در مرحله دوم نقشه کلبه با توجه به درخواست و سلیقه کارفرما در دست طراحی قرار میگیرد.
طراحی کلبه های چوبی میتواند کاملا از خواسته ها و سلیقه کارفرما تبعیت کند اما چند نکته مهم وجود دارد که میتواند فرق بین یک طراحی چشم نواز را از یک طراحی غیر اصولی مشخص کند. این نکات به ویژه در کلبه چوبی سوئیسی یا A-frame بسیار چالش برانگیز هستند که توجه به این موارد میتواند از مشکلات احتمالی در ادامه پروژه جلوگیری نماید.
در این مقاله با چند نکته مهم در مورد نقشه ساخت کلبه سوئیسی بحث خواهیم کرد.
معرفی کلبه طرح سوئیسی
این سازه ی چوبی که اخیر در سراسر دنیا مجددا مورد توجه قرار گرفته از یک سری فریم مثلثی تشکیل شده است. این مجموع فریم ها در نهایت بنا به کلاس کلبه با متریال های متنوعی پوشش داده میشود.
منشا این سبک از کلبه چوبی در شمال اروپا و کانادا گزارش شده که به سادگی با تکیه دادن تیرهای چوبی به شکل مثلث به هم ایجاد می شده.
کلبه های طرح سوئیسی تضمین خوبی برای مقاومت در برابر عوامل جوی مانند برف و باران می باشند و این موضوع به دلیل شیب بسیار تند این سازه می باشد. طراحی جدید و دور از کلیشه، هزینه ساخت پایین، دسترسی به حداکثر نور طبیعی و کاهش مصرف انرژی برودتی دلایل دیگری میباشند که این کلبه ها را به گزینه مناسبی جهت ساخت مکان تفریحی و حتی زندگی تبدیل کرده است.
نکات مهم در طراحی کلبه سوئیسی
شیب تند سقف این سازه برای اطمینان از زهکشی مناسب برف و باران ضروری است. شیب تند همچنین باعث میشود که داخل آمدگی در کلبه به وجود بیاید که در ملاحظات طراحی مهم است. سقفهای کلبه سوئیسی قابلیت تامین نور طبیعی زیاد در داخل خانه را دارند، زیرا راس سقف به اندازه کافی بلند است و سقف شیب دار کناری اجازه میدهد نور خورشید با تعبیه چند پنجره به داخل خانه وارد شود.
اسکلت این سازه به سادگی و از یک ردیف مثلث تشکیل شده است. پایه های هر فریم مثلثی توسط اتصال دهنده به کف فونداسیون متصل میشود. اضلاع این فریم ها پوشش سقف شیبدار و سقف داخلی را نگه میدارند. همچنین در اجرای این نوع سازه هر سبکی از فونداسیون می تواند مورد تایید باشد.
رایج ترین شکل در طراحی متساوی الاضلاع است – تیرها از نظر طول مساوی هستند و در زوایای 60 درجه نسبت به یکدیگر قرار می گیرند. با این حال، میتوان از زوایای مختلف برای طرح کلی استفاده کرد. مثلا جهت داشتن حداکثر شیب قابل قبول میتوان اضلاع را به الگوی متساوی الساقین با شیب 68 – 70 در نظر گرفت. این سبک از الگوی مثلث بیشتر برای کلبه هایی با نمای شیشه ای به همراه لابی با ارتفاع کامل انتخاب میشود.
جهت رسیدن به یک طرح کلی و اصولی، طراح باید محدودیت های پیش رو در نقشه ساخت کلبه سوئیسی را در نظر بگیرد. به عنوان مثال حین افزایش ارتفاع با کاهش قائده برخورد میکنیم و این امر میتواند در ادامه پروژه در بحث جاگذاری پله گردان، ایجاد تراس و طبقه دوم تاثیر گذار باشد.
مراحل طراحی و نقشه ساخت کلبه سوئیسی
1- تهیه پلان با توجه به شیب و محیط جغرافیایی
در طراحی پلان اولیه باید جوانب را جهت دسترسی به بالاترین مقدار نور طبیعی و جلوگیری از ورود باران در نظر داشت. جهت جلوگیری از ایجاد دره بین کلبه سوئیسی و دیوار همسایه یا سازه های دیگر فاصله جانبی حداقل 3 متری را باید در نظر گرفت.
کلبه های چوبی به ویژه کلبه سوئیسی قابلیت مهار شدن بر اکثر فونداسیون ها را دارا میباشند به همین خاطر میتوان از هر سبکی از فونداسیون بندی (چوبی، سیمانی، خطی و نقطه ای) استفاده نمود. نکته بسیار مهم در نظر گرفتن نوع طراحی مسیر لوکشی آب و فاضلاب است.
2- طراحی فریم
با توجه به تعداد طبقات، متریال و پلان اولیه طراحی را با انتخاب یکی از 2 مثلث رایج شروع کنید. یکی از مشخصات برجسته کلبه سوئیسی شیب تند آن میباشد که علاوه بر زیبایی و کاراکتر، باعث آب بندی هرچه مقاومت تر این سازه نیز می شود.
این شیب تند که معمولا از کف سازه شروع میشود باعث چالش در جا گذاری مبلمان، پله گردان، کابینت و کلید های برق در حین طراحی میباشد.
از این رو قبل از شروع طراحی بهتر است موقعیت مبلمان، پله طبقه دوم و دیگر موارد مشخص گردد تا در ادامه به مشکل بر خورده نشود.
در این مرحله از طراحی باید در نظر داشت که آیا پنجره های جانبی خواهیم داشت یا خیر، در صورت تعبیه این پنجره بر روی سقف شیبدار باید ملاحضات زیرسازی و ابعاد پنجره را در نظر گرفت. به این دلیل که معمولا پنجره ها و نورگیر های شیبدار بین فریم های اصلی نصب میگردند.
فاصله ما بین فریم ها باید طوری در نظر گرفته شده باشد که پس از کاور کردن این فریم ها کمترین پرت را داشته باشیم. یا به عنوان دیگر فاصله ی فریم ها باید مجذوری از طول متریال پوششی باشد.
از دیگر موارد مهم در طراحی کلبه سوئیسی میتوان به تراس یا طبقه دوم اشاره نمود. با توجه به مطالب قبلی، با افزایش ارتفاع ما دچار کاهش قائده در کف طبقه های فوقانی خواهیم بود و این امر باعث میشود که برای اجرای طبقه های اضافی در کلبه سوئیسی نیازمند زیربنا و ارتفاع کافی باشیم.
برای مثال در پروژه های سوئیسی با درصد شیب بین60-70 درجه جهت اجرای طبقه فوقانی به ازای هر طبقه باید ارتفاع حداقل 2.2 مترطول و هم کف اولیه با نسبت 1 به 4 (متراژ همکف 4 برابر طبقه فوقانی) در نظر گرفته شود. این تناسب معمولا به عنوان مرجع در بین سازندگان بین المللی کلبه های چوبی یاد می شود.
3- طراحی سقف شیبدار در نقشه ساخت کلبه سوئیسی
معمولا شیب کلبه سوئیسی با توجه به سبک روستیک، مینیمال یا مدرن بین 60 الی 70 درجه در نظر گرفته می شود. در اکثر پوشش سقف های شیبدار در شیب بالای 50 درصد به شکل مطمئن کار میکنند.
همچنین باید به وزن متریال مورد نظر نسبت به متر مربع جهت اجرای زیرساز مقاوم توجه داشت.
در طراحی های امروزی محدودیت های قبلی در نظر گرفته نمیشود. امروزه طراحان میتواند سقف بیرونی را به سبک های متفاوتی پوشش دهند.
همچنین مهم است که قبل از طراحی از نوع زیرساز و فواصل مورد نیاز هر نوع پوشش اطلاعات کافی جمع آوری کنند. این اطلاعات میتواند از ایجاد پرتی نیز جلوگیری نماید که از نظر اقتصادی نیز پر اهمیت میباشد.
وجود دودکش شومینه، پانل های خورشیدی و .. بر روی سقف شیبدار یک نوع چالش محسوب می شود. از این رو طراح باید به مکان جاگذاری و امکان آب بندی شدن را در نظر داشته باشد.
4- طراحی اتصالات
اتصالات و یکپارچه کننده ها بنا به زاویه اولیه، ارتفاع و عرض کار برای هر پروژه به صورت مجزا طراحی میگرددند. این قطعات معمولا طبق ضخامت الوارهای به کار رفته و نسبت به حجم سازه تولید می شوند.
باید توجه داشت که این اتصالات نقش مهمی را در یکپارچگی مکانیکی اسکلت اصلی سازه ایفا میکنند. پس ضخامت کافی ورق از اهمیت بالایی برخوردار می باشد.
5- طراحی دیوارها و عایق میانی
در کلبه های چوبی بر خلاف کانکس های ویلایی از دیواره هایی باضخامت بیشتر و لایه های میانی عریض تر استفاده میگردد. این لایه های میانی باید طوری طراحی شوند که گنجایش جای دادن عایق های برودتی، عایق بخاربند، لوله های برق، لوله های آب و رادیاتور های شوفاژ را داشته باشند.
جهت اجرای دیوار با توجه به بودجه و نوع طراحی داخلی و خارجی ، انتخاب های متنوعی پیش روی ما میباشد. از این رو باید قبل از طراحی دیواره ها از نوع متریال آگاه بود. در این بین میتوان به پوشش چوب ترمو، پوشش چوب کاج روسی، پوشش فایبر سمنت برد، تخته OSB , دیوارها ی آجر نسوز و .. اشاره نمود که هر کدام نیازمند زیرسازی و ساپورت های منحصر به فرد هستند.
عایق های میانی از مهمترین و اصولی ترین بخش کلبه چوبی در امر ایزولاسیون و کنترل مصرف انرژی میباشند. با این وجود متاسفانه کمتر از طراحی نما مورد توجه قرار میگیرند.
در بین عایق های میانی برودتی میتوان به پشم سنگ، قالب فوم، پلی اورتان و.. اشاره نمود. هرکدام از این متریال ها دارای ضخامت و گرماژ مخصوصی میباشند که در هنگام طراحی دیواره ها باید در نظر داشت.
6- طراحی پنجره ها در نقشه ساخت کلبه سوئیسی
کارگذاری پنجره های متعدد میتواند جلوه بیشتری به نمای کلبه شما ببخشد. با این حال رعایت چند نکته در انتخاب نوع و طرح پنجره ها میتواند پروژه شما را استاندارد و ایده آل تر بسازد.
اولین مورد که باید در نظر گرفت سبک طراحی کلبه می باشد. برای مثال در کلبه های مدرن یا مینیمال میتوان پنجره های بیشتری نسبت به طرح های روستیک داشت.
آب بندی و هواگیری پنجره ها یک امر بسیار مهم در بحث ایزولاسیون کلبه و مصرف انرژی میباشد. عمدتا 3 نوع پنجره در کلبه چوبی مورد استفاده قرار می گیرد: درب پنجره UPVC، فلزی و چوبی.
در انتخاب هر کدام از این متریال ها باید به ضخامت دیواره ها، وزن قابل تحمل و سبک اجرایی توجه داشت.